Abdest Nasıl Alınır? Namaz İçin Abdest Alınışı

Müslüman vatandaşlar, dini görevini yerine getirmeden önce abdest alırlar. Abdest almak için arayışa koyulanlar, doğru abdest alımı için araştırmalarda bulunuyor. Müslüman aleminde temizlik imandandır deyimi ise abdestin anlamını kısaca özetliyor. Diyanet İşleri Başkanlığı abdest alırken dikkat edilmesi gerekenleri sıraladı.

ABDEST NASIL ALINIR? NAMAZ İÇİN ABDEST ALINIŞI!

1) Niyet

Abdest almadan önce Müslüman, abdest için niyet alır: Niyet ettim Allah rızası için abdest almaya. Abdest bozulmadığı müddetçe bu niyet esas olarak alınır.

2) Ellerin yıkanması

“Eûzübillahimine şşeytanirracim-Bismillahirrahmanirrahim” Önce eller bileklere kadar ve parmak araları da ovuşturularak üç defa yıkanır. Parmakların arası iyice ovalanır. Bilek de dahil olmak üzere iyice temizlenilir. Eller yıkanırken okunacak dua: Elhamdulillâhillezî ce’alel-mâe tahûren ve ce’alel-İslâme nûran. Anlamı: Suyu temizleyici, İslâm’ı da nur kılan Allah’a hamdolsun.

3) Ağızın yıkanması

Eller temizlendikten sonra, Müslüman 3 kez ağzına su getirir, ağız içini temizler. Ağıza su getirilmeden önce okunacak dua: Allâhümme! Esgınî min havzı nebiyyike ke’sen lâ ezme’u ba’dehû ebedâ. Anlamı: Ey Rabb’im, bana Peygamberinin (Sallallâhu Aleyhi ve Sellem) havzından bir kâse içir, ondan sonra hiç susamayayım.

4) Buruna su verilmesi

Ağız temizlendikten sonra, Müslüman burnuna üç kez su verir, genizlere kadar su çekilmesi gerekir. Buruna su verilmeden önce okunacak dua: Allâhümme Erihnî raihatel Cenneti verzugnî min neîmihâ vela türıhnî raihaten naar. Anlamı: Allah’ım! Bana Cennetin kokusunu nasip et ve Cennet nimetleriyle rızıklandır. Cehennem kokusunu bana nasip etme

5) Yüzün üç kez temizlenmesi

Buruna üç kez su verildikten sonra, yüz 3 kez yıkanır. Okunacak dua: Allâhümme! Beyyıd vechîy binûrike yevme tebyeddu vücûhun ve tesveddu vücûh. Anlamı: Ey Rabb’im! Nice yüzlerin beyaz, nice yüzlerin kara olacağı günde yüzümü nurunla beyaz kıl, nurlandır.

6) Sağ kolun yıkanması

Üç kez yüz yıkandıktan sonra sağ kol istenirse üç kez yıkanır, isterinirse dirseklere kadar su tutularak temizlenir. Okunacak dua: Allâhümme! A’tınîy kitâbîy bi-yemînî ve hâsibnîy hısâben yesîra. Anlamı: : “Allâhümme! A’tınîy kitâbîy bi-yemînî ve hâsibnîy hısâben yesîra.” Anlamı: “Ey Rabb’im! Kitabımı sağ elime ver ve hesabımı kolay gör.

7) Sol kolun yıkanması

Sağ kol gibi, sol kol da aynı şekilde temizlenir. Okunacak dua: Allâhümme! Lâ tu’tınî kitâbî bi şimâlî ve lâ min verâi zahrî ve lâ tuhâsibnî hısâben şedîdâ. Anlamı: Ey Rabb’im! Kitabımı sol elime verme, arkamdan da verme ve hesabımı zorlaştırma.

 8) Başın mesh edilmesi

Sol kol yıkandıktan sonra sağ el suya tutulur, el avucu başın tam ortasına konulur, öne doğru el iner. Okunacak dua: Allâhümme! Ğaşşinî bi rahmetike ve enzil ’aleyye min berakâtike. Anlamı: llah’ım! Beni rahmetinle sar, üzerime bereketinden indir.

9) Kulakların temizlenmesi

Baş mesh edildikten sonra, eller temizlenir ve kulak içi ve kulak arkası temizlenir. Okunacak dua: Allâhümmec’alnî minel-lezîne yestemi’ûnel – kavle fe yettebi’ûne ahsenehû. Anlamı: Ey Rabb’im! Beni sözü dinleyip de ona en güzel şekilde tabi olanlardan kıl.

Kulaklar temizlendikten sonra eller temizlenir, baş parmak harici 4 parmak (her iki el için geçerli) ters olarak boyun arkasına sürülür. Okunacak dua: Allâhümme a’tık rakabetî minen-nâr. Vahfazni minesselasili vel ağlâl. Anlamı: Ey Rabb’im! Benim boynumu ateş esaretinden, cehennem zincirleri ve bukalarından muhafaza et.

11) Sağ ayağın temizlenmesi

Boyun temizlendikten sonra sağ ayak temizlenir, ayak parmakları arası ovalanır. Okunacak dua: Allâhümme! Sebbit kademeyye ‘alas-sıratı yevme tezillü fîhil-akdâm. Anlamı: Ey Rabb’im! Nice ayakların kaydığı günde benim ayaklarımı sırat üzerinde sabit kıl.

12) Sol ayağın temizlenmesi

Sağ ayağın temizlenmesi aynı şekilde sol ayak da temizlenir. Okunacak dua: Allâhümme’c-alli sa’yî meşkûren ve zenbî mağfûren ve amelî makbûlen ve ticâretî len tebûre. Anlamı: Ey Rabb’im! Bana râzı olduğun bir çalışma ver, günahımı bağışla, makbul bir amel ve zarar etmeyen bir ticâret nasîb et.

Abdest aldıktan sonra Müslümanların okuyacağı dua: Allâhümmecalnî minettevvabine vecalnî minel mütedahhirîn vecalnî min ibadikessalihîn. Vecealnî minellezine la *havfün aleyhim velahüm yahzenûn. SübhânekAllâhümme vebihamdike Eşhedüenla ilahe illa ente vahdeke lâ şerikeleke ve enne Muhammeden abdüke ve rasûlüke. Estağfiruke veetübü ileyke.

Anlamı: Allah’ım beni çok tövbe edenlerden kıl ve çok temizlenenlerden kıl ve salih kullarından eyle. Kıyamet gününde üzerinde korku olmayan ve mahzun olmayanlardan eyle. Allah’ım, Sen’i bütün noksan sıfatlardan tenzih ederim. Sana hamd ederim. Şahadet ederim ki Sen’den başka ilah yoktur. Sen’in şerikin de (ortağın) yoktur. Yine şahadet ederim ki Muhammed (Sallallâhu Aleyhi ve Sellem) Sen’in kulun ve rasulündür. Sen’den mağfiret talep ederim ve Sana tövbe ederim.

SADECE ABDESTİN FARZLARINI ALMAK YETERLİ Mİ?

Bir Müslümanın, yerine getirmekle yükümlü olduğu herhangi bir ibadetin sorumluluğundan kurtulması için o ibadetin farzlarını ve vaciplerini yerine getirmesi yeterlidir. O ibadetin sünnetleri, elde edilecek sevabın arttırılmasına vesile olur, terk edilmeleri hâlinde ise bir sorumluluk doğurmaz. Ancak abdest alırken sünnetleri kasten terk etmek mekruhtur (Krş. İbn Âbidîn, Reddü’l-muhtâr, I, 219-221).

ABDESTİN FARZLARI NELERDİR?

1. Hanefi mezhebinde abdestin farzı dörttür.
2. Yüzü yıkamak
3. Elleri dirseklerle beraber bir kere yıkamak,
4. Başın dörtte birini meshetmek,
5. Ayakları topuklarla beraber bir kere yıkamak.
6. Bu farzlardan biri eksik olursa abdest sahih değildir

ABDESTİN SÜNNETLERİ NELERDİR?

1. Abdeste Eûzü-Besmele ile başlamak,
2. Elleri bileklere kadar yıkamak,
3. Ağzını misvak veya fırça le yıkamak, veya parmaklar ile ovalamak,
4. Abdest organlarını ara vermeden yıkamak, yani bir organ kurumadan diğerini yıkamak,
5. Yıkadığı azaları iyice ovalamak,
6. Ağzına üç kere su alıp her defasında boşaltmak,
7. Oruçlu olmadığı vakit aldığı su ile ağızına gargara yapmak,
8. Buruna sağ elle üç kere su çekmek ve her defasında sol el ile sümkürmek, (oruçlu olmadığı zaman suyu buruna iyice çekmek.)
9. Abdestte azaları yıkarken ve meshederken yukarıda anlatılan sırayı gözetmek,
10. Yıkanan her organı üç kere yıkamak,
11. Abdestte yıkamaya sağ taraftan başlamak,
12. Abdestte elleri ve ayakları yıkamaya parmaklardan başlamak,
13. Sakalı sık olan kimse sakallarını parmakları ile aralamak,
14. Parmağındaki yüzüğü oynatmak,
15. Kulakları meshetmek,
16. Boynu meshetmek,
17. Başın tamamını meshetmek,
18. Parmakların arasını aralamak.

MEZHEPLER ARASINDA ABDEST ALINIŞI FARK VAR MI?

Hanefîlere göre abdestin farzları, Kur’an-ı Kerim’de (Mâide, 5/6) ifade edildiği üzere; yüzü yıkamak, kolları dirseklerle birlikte yıkamak, başı mesh etmek, ayakları topuklarla birlikte yıkamaktır (Mevsılî, el-İhtiyar, I, 40-42).

Şâfiîlere göre bu şartlara ilaveten, abdeste niyet etmek ve tertip (abdest organları yıkanırken âyetteki sırayı gözetmek) de farzdır (Şirbînî, Muğnî’l-muhtâc, I, 85-95).

Hanbelîler, tertibi ve bir görüşlerinde organların ara verilmeden art arda yıkanmasını/muvâlâtı (İbn Kudâme, el-Muğnî, I, 189, 191); Mâlikîler ise, niyet ve abdest organlarının art arda yıkanması yanında, organların yıkanırken ovulmasını da abdestin farzlarından sayarlar (Haraşî, Şerhu Muhtasar, I, 120).

Abdestin ittifak edilen farzlarının ayrıntılarıyla ilgili de mezhepler arasında bazı farklılıklar vardır. Hanbelîlere göre yüzü yıkamanın kapsamına ağza ve burna su vermek dâhildir (İbn Kudâme, el-Muğnî, I, 166). Aynı şekilde hem Mâlikîlere hem de Hanbelîlerce tercih edilen görüşe göre başın tamamını mesh etmek, başı mesh etme farzının kapsamındadır (İbn Kudâme, el-Muğnî, I, 175-176; Haraşî, Şerhu Muhtasar, I, 124-125).

KUSMAK ABDESTİ BOZAR MI?

Hz. Peygamberin (s.a.s.) kusmaktan dolayı abdest aldığı rivayet edilmiştir (Tirmizî, Tahâret, 64). Ancak bunun ağız dolusu olması gerekir. Ağız dolusu kusulan şey, ister yemek ister safra ister kan olsun abdesti bozar. Balgam ise tükürük hükmünde olup abdesti bozmaz. Ağız dolusu sayılmanın ölçüsü, gelen kusmuğun zorlanmadan tutulamayacak bir durumda olmasıdır. Bulunduğu ortamı değiştirmeden birden fazla kusma halinde toplamı ağız dolusu olan kusmukla da abdest bozulur (Merğînânî, el-Hidâye, I, 110-113; Mevsılî, el-İhtiyâr, I, 49-52; Meydânî, el-Lübâb, I, 12).

Şâfiîlere göre ise kusmakla abdest bozulmaz (Mâverdî, el-Hâvî, I, 199-200).

ABDEST ALIRKEN BAZI DUALARI OKUMAK ŞART MI?

Bazı kaynaklarda abdest alırken her organın yıkanması sırasında ayrı ayrı okunacak dualara yer verilir (Nevevî, el-Ezkâr, s. 32- 35). Fakat sahih rivayetlere göre Hz. Peygamber (s.a.s.), abdest alırken özel bir dua yapmamıştır. Dolayısıyla güzel anlamlar içeriyor olsa da abdest sırasında bu duaların okunması şart değildir. Bununla birlikte okumasında da bir sakınca yoktur.

Sahih rivayetlere göre Hz. Peygamber (s.a.s.) abdestin bitiminde, (Ben şahitlik ederim ki, Allah’tan başka ilah yoktur. Yine şahitlik ederim ki Muhammed O’nun kulu ve elçisidir. Allah’ım! Beni tövbe edenlerden ve temizlenenlerden eyle) duasını okuyan kimse için Cennetin sekiz kapısının açılacağını ve dilediği kapıdan içeri girmesine izin verileceğini müjdelemiştir (Tirmizî, Tahâret, 41).