Kışa Hazırlık: SAĞLIK İÇİN SUMAK

Ekşi tat versin diye çorbalara, dolmalara, çiğ soğan salatasına koyduğumuz muhteşem renkli sumağın vücudumuzda neler yapabildiğini biliyor muydunuz?

Sumak, ılıman iklimlerde yetişen ve çalı formundaki ağaçlardan elde edilen bir baharattır. Sumak ağacından taneli meyveler elde edilir, kurutulur ve sumak çekirdekleri kabuklarından ayrıştırılır. Ülkemizde Adana, Kahramanmaraş, Şanlıurfa, Gaziantep ve Hatay mutfaklarında yaygın şekilde kullanılmaktadır. Ortadoğu mutfağını süsleyen sumak et yemeklerinden salatalara kadar her çeşit yemeğin favori lezzetlendiricilerindendir.

Besin Değeri Açısından Sumak

Sumağın kalorisi son derece düşüktür. 100 gramında yaklaşık 394 kcal olduğunu düşünürsek, 1 çay kaşığına (3 g) 11 kalori denk gelmektedir. C vitamini başta olmak üzere antioksidan açısından çok zengindir. Gallik asit, kuersetin, metil galat, kaempferol gibi polifenoller ve flavonoidler bol miktarda bulunmaktadır. Antioksidan ve antikanser özellikleri bilinen tanenler açısından sumak zengin bir yapıya sahiptir.

Sumağın bileşimine baktığımızda %20 ’sinin yağ olduğunu görürüz. Sumaktaki yağların çoğu tekli doymamış yağ asitlerinden olan oleik ve linoleik asitten oluşur. Zeytinyağı ve avokadoda da bulunan tekli doymamış yağ türlerinden olan oleik asit kalp ve damar sağlığını koruma özelliği taşır.

İçerdiği linoleik asit ise cilt sağlığı ve hücre zarlarının korunmasında görev alan temel bir çoklu doymamış yağ asididir. Lif yönünden zengin olan sumak B grubu vitaminler ve mineraller açısından zengindir.

Saymakla Bitmeyen Faydalarından Bazılarına Göz Atalım

• HDL (iyi kolesterol) seviyelerinde artış gösterirken, LDL (kötü kolesterol) seviyelerini düşürmektedir. Yapılan bir çalışmada 90 kişiye günde 1000 mg sumak verilmiş ve sonucunda HDL kolesterol seviyelerinde anlamlı bir artış gözlenmiştir. ¹
• Yapılan bir diğer çalışmada sumak suyu içen 15-25 yaş arası 40 sağlıklı gönüllüye atlete günde 2 kez sumak suyu verildi. Sumak suyu içmeyenlerde içenlere oranla daha yüksek kas ağrılarının olduğu belirtildi. Sonuç olarak sporcularda kas performansı üzerinde olumlu ve anlamlı bir geri bildirim alınmıştır. ²
• Kan şekeri seviyelerinin korunmasında yardımcıdır. Diyabetli kişilerde yapılan bir çalışmada üç aylık bir sumak tüketimi sonucunda kan şekeri seviyelerinin % 13 oranında düşürüldüğü belirtilmiştir.
• Sumak serbest radikalleri etkisiz hale getirmeye ve vücudun bağışıklığını bariyer gibi desteklemeye yardımcı olabilecek yoğun bir antioksidan kaynaktır.
• Kemik sağlığı üzerinde olumlu etkileri bilinen sumağın, kemik metabolizmasındaki proteinlerin dengesini değiştirdiği ve bunun sonucunda kemik kaybının azaldığı yapılan çalışmalarca gösterilmiştir.
• Sumakla ilgili yapılan bir diğer çalışma meme kanseri üzerinedir. Bir grup kadın üzerinde yapılan çalışmada sumağın meme kanseri üzerindeki etkisi araştırılmış ve sonuçların umut verici olduğu görülmüştür. Kanser hücrelerinin çoğalmasında negatif etki gösterdiği ve metastazı engellediği düşünülmektedir. ³
• İdrar yoluyla vücuttan toksinlerin atılmasına yardımcı olur, mideyi rahatlatır ve hazımsızlık problemine karşı etkilidir.

Sağlıklı bireylerin sumak tüketmesinde birçok fayda vardır. Herhangi bir hastalığı bulunan bireylerin hekim ve diyetisyenlerine danışarak tüketmesi daha uygundur.

KAYNAKÇA

• Rhus Coriaria L. (Sumac) in Patients with Hyperlipidemia; A Double Blind Randomized Clinical Trial.
• Efficacy of Rhus coriaria (sumac) juice in reducing muscle pain during aerobic exercise.
• Rhus coriaria suppresses angiogenesis, metastasis and tumor growth of breast cancer through inhibition of STAT3, NFκB and nitric oxide pathways.